مقایسه صلح امام حسن(علیه السلام) و تخریب کشتی حضرت خضر(علیه السلام) و موسی(علیه السلام)
? آیت الله حائری شیرازی (رحمت الله علیه) ?
قرآن کریم میفرماید:
«مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّهِ وَالَّذینَ مَعَهُ اَشِدّأ عَلَی الْکفّارِ رُحَمأ بَینَهُمْ» کسانیکه با پیامبر (ص) هستند با دشمنان سخت و با دوستان مهربان هستند.
نمیگوید « وَالَّذینَ امَنُوا مَعَهُ» بلکه میگوید «وَالَّذینَ مَعَهُ» چون مقام «اَشِدّاءُ عَلَی الْکفّارِ رُحَمأ بَینَهُمْ» یک مقام بالایی است که برای همه حاصل نمیشود اما برای خود حضرت موجود است، و باید مشابهاش هم برای آنکسی که «مَعَ» یعنی همراه ایشان است باشد.
اصحاب امام حسن مجتبی( علیه السلام ) نتوانستند که «مَعَ» او باشند، نتوانستند این «رُحَمأ بَینَهُمْ» را رعایت کنند. با اینکه حضرت در بین آنها بود اما آنها نمیدانستند که چه رحمت بزرگی در بین جمعیت خودشان دارند و میگفتند: ای کاش کشته شده بودیم یا کشته شده بودید!!
این اتفاق نظیر همان داستان حضرت خضر ( علیه السلام ) است که به حضرت موسی ( علیه السلام ) میفرماید: «إِنَّک لَن تَسْتَطِیعَ مَعِی صَبْرًا». اینها هم نتوانستند با حضرت باشند چون صبری که لازم بود نداشتند، با اینکه آنها با حضرت بیعت کرده بودند و معنای بیعتشان هم این بود که: «سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ صَابِرًا وَلَا أَعْصِی لَک أَمْرًا» در هر کاری هر اندازه که لازم باشد صبر میکنیم، اما در عمل نشان دادند که چنین نیست و فکر کردند که اینکار امام حسن مجتبی( علیه السلام ) تقویت معاویه و مهلت دادن به اوست!
در داستان حضرت خضر ( علیه السلام ) و حضرت موسی ( علیه السلام ) زمانیکه حضرت خضر ( علیه السلام ) کشتی را سوراخ کرد حضرت موسی ( علیه السلام ) خیال نمود که این ضربهای است به اهل کشتی، و چنین میگوید «اَخَرَقتَها لِتُغرِقَ اَهلَها، لَقَد جِئتَ شَیئاً أِمراً» یعنی آیا این کشتی را سوراخ کردی تا اهل آنرا در دریا غرق کنی؟ مسلماً تو بسیار کار منکر و زشتی را بهجای آوردی!
اصحاب حضرت امام حسن مجتبی ( علیه السلام ) نیز زمانیکه دیدند بین حضرت و معاویه صلحنامهای نوشته شد همان اعتراض حضرت موسی ( علیه السلام ) را در مقابل حضرت خضر ( علیه السلام ) از خود نشان دادند و گفتند: «مثل اینکه با معاویه بیعت کردی تا همه این ضعفا را تسلیم او بکنی و موجب بقاء حکومت او و موجب ضعف روحیه مردم بشوی» و در جملات خود این مطلب «مُذِلَّ الْمُؤْمِنین» را ذکر میکردند، اما امام حسن مجتبی( علیه السلام ) با بزرگواری خویش میفرمودند که من انشاءالله «مُعِزَّ الْمُؤمِنین» هستم، چون اینکار امام حسن مجتبی ( علیه السلام ) مانند سوراخ کردن کشتی توسط حضرت خضر ( علیه السلام ) بود تا مردم بتوانند از آن استفاده صحیح بنمایند.
این مسئله مهم باعث میشود که حضرت خضر (علیه السلام) برای حفظ کشتی مجبور میگردد تا کشتی را سوراخ کند تا برای استفاده در مراحل بعد قابل استفاده باشد.
کشتی امامت هم لازم است گاهی مواقع بهصورتی درآید که دیگران خیال کنند در آن خرابی حاصل گردیده است، تا اصلش از بین نرود و عیب هم پیدا ننماید ولو در ظاهر چنان نشان دهد که خراب است.
امام حسن مجتبی ( علیه السلام ) هم در زمان خویش جریانات را بهگونهای دقیق و ظریف پیش بردند تا مقدمهای برای صحنه عظیمی مانند صحنه کربلا در روز عاشورا باشد و مسئله شهادت حسین بن علی( علیه السلام ) و اصحابش و فرزندان و … با آن عظمت و ارزش بهعنوان جریانی برای احقاق حقوق حقه مسلمین در بالاترین درجه ایثار و از خودگذشتگی و فداکاری برای مشخص شدن حق از باطل و مؤمن از منافق واقع گردد تا تاریخ آنرا بهعنوان بزرگترین سند افتخار اسلام و عدم سازش مسلمانان در برابر ظالمان و جباران ثبت گرداند و ماهم امروز اثر آنرا با اقتدا کردن رزمندگان به سردار بزرگ کربلا در جبهه های نبرد حق علیه باطل در مشکلترین و سختترین شرایط ایجاد شده از طرف دشمنان اسلام مشاهده مینمائیم.